Extra olijfolie van eerste persing: waar moet je op letten als je in 2025 koopt?

Wat betekent „extra vierge“ precies?

Volgens EU-verordening (EG) 2568/91 mag extra vierge olijfolie maximaal 0,8 % vrije vetzuren bevatten, moet sensorisch foutloos zijn en mechanisch worden verwerkt uit verse olijven – zonder chemicaliën en raffinage.

Welke kwaliteitsklassen voor olijfolie zijn er – en welke zijn goed?

Hoe ontcijfer ik het etiket: oogstjaar, zuurgraad %, DOP?

• Harvest Date (HD): niet ouder dan de oogst van dit of vorig jaar.
• Zuurgraad %: maximaal 0,8 % (hoe lager, hoe verser verwerkt).
• Polyfenolen: vanaf 250 mg/kg mag „gezondheidsbevorderend“ worden genoemd.
• DOP / PDO: beschermde herkomst met strenge laboratoriumcontrole.

Waarom moet goede olijfolie in een donkere fles?

UV-licht breekt waardevolle polyfenolen af en maakt olie ranzig. Een donkere bruine of groene glazen fles vermindert deze afbraak tot wel 90 %. Transparante flessen zijn een valkuil – koop alleen als het olie in een doos of blik zit.

Koudgeperst of koud geëxtraheerd – wat is echt beter?

Koudgeperst was vroeger de eerste persing onder 27 °C. Moderne centrifuges „koud extraheren“ de olie – zachter, sneller en hygiënischer. De term is minder belangrijk; lagere temperaturen (< 27 °C) en verwerking binnen 24 uur na oogst tellen mee.

Hoeveel polyfenolen moet goede olijfolie bevatten?

Polyfenolen veroorzaken bitterheid en peperigheid en hebben antioxidatieve eigenschappen. Waarden van > 250 mg/kg kwalificeren volgens EU gezondheidsclaim (Reg. 432/2012) voor „draagt bij aan bescherming van bloedlipiden“. Topoliën bereiken 400 – 700 mg/kg – hoe vroeger geoogst, hoe hoger.

Hoe smaakt goede olijfolie? Is bitter slecht of juist een kwaliteitskenmerk?

Verse EVOO moet fruitig, bitter en pittig zijn – drie pijlers van kwaliteit. Bitterheid wijst op polyfenolen; scherpte duidt op vers oleocanthal.

3-stappen thuisproeverij

1. Ruiken: dop eraf, direct aan hals ruiken (groene appel, vers gemaaid gras).
2. Slurpen: 10 ml in mond, lucht inslikken, tong rollen.
3. Beoordelen: lichte bitterheid + keelkriebel bij nakeuren = goed teken.

Nepcheck: hoe herken je verdunde olijfolie in 60 seconden?

• Koelkastmythe? De „invriezen-test“ is onbetrouwbaar; echte en verdunde olie vlokken beiden.
• Prijs & herkomst: Onder €8/l en geen duidelijk land/molen op etiket ⇒ niet kopen.
• Papiertest: 1 druppel op printerpapier; echte EVOO trekt nauwelijks vetkringen, geraffineerde olie wel.

Heb ik dure merkolie nodig of volstaat een discounter testwinnaar?

Conclusie: goede kwaliteit begint bij ≈ €8/L. Laboratoriumwaarden zijn doorslaggevend, niet de merknaam – check etiketten en opslagtemperatuur in de winkel.

Hoe bewaar ik extra vierge olijfolie thuis het beste?

10 – 18 °C, donker, goed afgesloten. Koelkast vertraagt veroudering maar veroorzaakt wasachtige vlokken en aromaverlies – beter in voorraadkast bewaren. Na openen binnen 6 maanden gebruiken.

FAQ – Veelgestelde vragen over olijfolie

Is bittere olijfolie slecht?

Bitterheid is juist een kwaliteitskenmerk – een teken van polyfenolen.

Wat betekent „eerste koude persing“?

Historische term; moderne installaties extraheren koud in één stap.

Hoe lang is ongeopende olijfolie houdbaar?

12–18 maanden vanaf botteling; oogstdatum belangrijker dan THT.

Kan je olijfolie gebruiken om in te bakken?

Ja, tot ca. 180 °C; voor volle EVOO-smaak beter aan het eind toevoegen.

Waarom zie ik bezinksel in de olie?

Natuurlijke vruchtdeeltjes – voor gebruik schudden of gefilterde olie kopen.

Is olijfolie in plastic kan aan te raden?

Alleen voedselveilige HD-PE; mist lichtbescherming – liever thuis omfles in donker glas.